Het museum

En raison d'une série de travaux menée par la Métropole Européenne de Lille et le LaM visant à rénover les bâtiments du musée, la bibliothèque sera fermée à partir du 1er avril 2024 et rouvrira en début d'année 2026.

Durant les travaux, la consultation des collections de la bibliothèque se fera uniquement sur rendez-vous et sera exclusivement réservée aux chercheurs, professionnels et étudiants à partir du niveau master. Pour prendre rendez-vous : dbozo@musee-lam.fr. Merci d'indiquer l’objet de votre recherche dans votre message.

La bibliothèque 

Avec plus de 56 000 livres et revues sur l’art des 20e et 21e siècles, la bibliothèque du LaM est une référence pour tout ce qui concerne l'art moderne, l'art contemporain et l'art brut. Poussez sa porte ou prenez rendez-vous et nourrissez-vous de la mine d'informations qu'elle recèle. Pour en savoir plus, rendez-vous sur le catalogue en ligne !

Toen Geneviève en Jean Masurel hun collectie schonken die aan de oorsprong van het LaM staat, wilden ze dat er in het museum een bibliotheek zou worden gecreëerd. Zij schonken een deel van hun bibliotheek en die van Rogel Dutilleul, met een schat aan informatie over de eerste helft van de 20^e eeuw en in het bijzonder over het kubisme en de naïeve kunst. De oorspronkelijke collectie werd in de loop der jaren aangevuld met schenkingen en legaten.

Dominique Bozo, voormalig directeur van het Musée national d'art moderne en bestuursvoorzitter van het Centre Pompidou, liet in 1994 meer dan 5500 werken over de moderne en hedendaagse kunst na.

Maurice Jardot, directeur van de galerie Louise Leiris, erfgename van de galerie van Daniel-Henry Kahnweiler, die als dé handelaar in kubistische kunst de geschiedenis in ging, liet meer dan 2000 boeken na, met een hondertal door kunstenaars geïllustreerde werken, onder wie André Masson, Joan Miró, Picasso enz.
Beiden hebben Jean Masurel goed gekend en wilden op deze manier blijk geven van hun waardering voor het museum.

In 1999 schonk de stichting L'Aracine haar bibliotheek en archieven en maakte daarmee de bibliotheek van het LaM tot een referentie op het gebied van art brut. Dit fonds werd sindsdien aangevuld met verschillende schenkingen, waaronder die van Michel Nedjar, lid en mede-oprichter van L'Aracine, Kiyoko Lerner, erfgename van het werk van Henry Darger.

De bibliotheek wordt jaarlijks via schenkingen, ruil en aankopen met 500 tot 800 werken uitgebreid.

U kunt de verschillende collecties hier raadplegen:
L’Aracine I Bozo I Jardot I Masurel I Nedjar

De collectie boeken van de bibliotheek is een referentie in Frankrijk voor werk over de art brut. Meer dan 3500 boeken en tijdschriften van de 19^e eeuw tot recente werken bieden een schat aan informatie over de kunstenaars en over hoe hun werk werd ontvangen: historische titels waaronder die van Marcel Réja, Hans Prinzhorn en Jean Dubuffet, werkjes uit de jaren 1950-1980, catalogussen van tentoonstellingen in Frankrijk en het buitenland enz.

De collectie bevat bovendien een keur aan volledige jaargangen van tijdschriften als Les Fascicules de l’art brut, Gazogène, Zon’art, Les Friches de l’art en L’œuf sauvage.

Uitgebreide archieven vullen dit geheel aan.
De archieven van L'Aracine omvatten dossiers over al dan niet in de collectie aanwezige kunstenaars, documentatie over instellingen, musea en galeries die art brut presenteren, themadossiers over spiritistische kunstenaars en mediums, over 'habitants-paysagistes' (kunstenaars die hun huis en tuin tot een kunstwerk maken) en kindertekeningen en door de stichting zelf, in het kader van haar verschillende activiteiten opgezette documentatie.
De archieven van Michel Nedjar, met veel foto's, correspondentie en documenten, bevatten informatie over zijn eigen werk en over de geschiedenis van L'Aracine. De door Claire Teller geschonken archieven van Louise Tournay, de archieven over Augustin Lesage die door zijn nicht werden geschonken, over Henry Darger door Kiyoko Lerner, over Le Facteur Cheval door Claude en Clovis Prévost, die van André Escard over art brut en art singulier, evenals de archieven van de psychiater Claude Wiart, bieden een keur aan waardevolle documentatie voor onderzoek.

De inventarissen van deze verzamelingen vindt u op de website van het INHA en het CCfr:
Lesage I Facteur Cheval/Prévost I L’Aracine I Louise Tournay

De bibliotheek is geabonneerd op bijna 50 nationale en internationale tijdschriften: algemene tijdschriften, waaronder Art press, Beaux-Arts Magazine, Connaissance des Arts en L’œil, en gespecialiseerde tijdschriften, waaronder  Les Cahiers du MNAM, Esse, Grey Room, Marges en Raw Vision.

Al deze tijdschriften zijn ter plaatse vrij in te zien.

De bibliotheek heeft bovendien een opmerkelijke verzameling avant-garde en surrealistische tijdschriften: Cahiers d’art, Documents, L’Esprit nouveau, Verve, La Révolution surréaliste, Le surréalisme au service de la révolution, Médium, Néon, L’archibras...

Voor meer informatie, kunt u de catalogus raadplegen, door hier te klikken.

Francis Bacon, André Derain, Georges Braque, André Masson, Joan Miró, Pablo Picasso, maar ook Ida Appelbroog, Pierre Buraglio, Daniel Dezeuze, Allan McCollum, Jean-Luc Parant, Vladimir Velickovic: de bibliotheek herbergt een kostbare verzameling met originele gravures geïllustreerde boeken en kunstenaarsboeken uit onder meer de legaten van Dominique Bozo en Maurice Jardot.

Deze boeken zijn te bewonderen in de tijdelijke exposities en presentaties van de permanente collecties van het museum en in een speciale vitrine in de bibliotheek.
In de bibliotheek worden regelmatig bijzondere presentaties van deze boeken georganiseerd: houd het programma van het museum in de gaten!

Bepaalde werken, die zowel boek als kunstwerk zijn, maken bovendien deel uit van de online gepresenteerde museumcollectie.

Klik hier om deze boeken te bewonderen.

Op basis van in de bibliotheek bewaarde archieven heeft het museum een online database gecreëerd over de 'habitants-paysagists', al deze mannen en vrouwen, onder wie Le facteur Cheval, die de hun huis en tuin tot een kunstwerk hebben gemaakt, om 'dichterlijk de wereld te bewonen'. Deze database wordt regelmatig aangevuld met nieuwe content uit het museumarchief en bijdragen van internetgebruikers.

U kunt deze database hier raadplegen.